Ruim vijftig jaar geleden werd Malcolm X,, een bekende Amerikaanse activist en burgerrechten advocaat, vermoord. Destijds zijn twee moslimmannen – Muhammad Aziz en Khalil Islam – daarvoor veroordeeld. Er waren getuigen die hen hadden geïdentificeerd als twee van de schutters, maar zelf hebben zij altijd hun onschuld bepleit.
“Deze mannen hebben niet de gerechtigheid gekregen die ze verdienden”
vertelde Officier van Justitie Cyrus R. Vance Jr. in een interview dat hij gaf aan de The New York Times na het afronden van een 22 maanden durend heronderzoek van de zaak.
Malcolm X, een van de meest controversiële en meeslepende figuren uit de burgerrechtenbeweging, was de belangrijkste woordvoerder van de Nation of Islam en verkondigde de boodschap van de zwarte moslimorganisatie: raciale separatisme als een weg naar zelfverwezenlijking. Een jaar voordat hij op 21 februari 1965 in New York City werd neergeschoten, had hij gedesillusioneerd afscheid genomen van de Nation of Islam.
Het heronderzoek van de oorspronkelijke rechtszaak laat zien dat de aanklagers destijds bewijsmateriaal dat naar andere verdachten wees, achter hielden voor de jury. “Dit was niet zomaar een vergissing”, vertelt advocaat Deborah Francois. “Dit gaat om extreem ambtelijk wangedrag.”
Muhammad Aziz, nu 83, werd in 1985 vrijgelaten uit de gevangenis. Khalil Islam werd in 1987 vrijgelaten en stierf in 2009. Tijdens het heronderzoek van hun zaak, kwam een brief aan het licht, geschreven door ex-undercover New Yorkse politieman Raymond Wood, waarin hij beweert dat de politie van New York en de FBI destijds details van de moord in de doofpot hebben gestopt. Ook speelde mee dat de zesdelige Netflix-serie “Who Killed Malcolm X?” twijfels had doen rijzen over de schuld van beide mannen.